Πριν από λίγο καιρό ρώτησα ένα στέλεχος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αν θα μπορούσα να συνεχίσω να δημοσιεύω κείμενα στη διάρκεια μίας πιθανής επανάστασης. Το κόμμα στις βασικές του αρχές στην ιστοσελίδα του, παρουσιάζει ως τελικό του στόχο «την κατάληψη της πολιτικής εξουσίας από την εργατική τάξη και τους συμμάχους της [και] προσεγγίζει την επανάσταση μέσα από την πάλη για την υλοποίηση του αντικαπιταλιστικού προγράμματος, την οργάνωση και ωρίμανση των δυνάμεων της επανάστασης».

Ο Μήτσος μου απάντησε ότι για ένα διάστημα αυτό δεν θα ήταν δυνατόν. Εδώ δεν θα λειτουργούσε η Βουλή, τα δικά μου τα άρθρα με μάραναν; Μετά βέβαια, σύμφωνα πάντα με τον συνομιλήτη μου, η Βουλή θα άνοιγε ξανά και θα ήταν ουσιαστικός θεσμός εκπροσώπησης των λαϊκών στρωμάτων. Όχι όπως η δική μας σήμερα ή για παράδειγμα η βρετανική Βουλή (όπου μόνο το 4% των βουλευτών προέρχονται από την εργατική τάξη).

Βέβαια, όλοι γνωρίζουμε ότι η λογοκρισία είναι το μικρότερο κακό στις επαναστάσεις. Αν είσαι παθιασμένος εναντίον του συστήματος, δεν σταματάς απλώς να γράφεις. Σε στέλνουν και στη φυλακή. Εγώ θα είχα τον Μήτσο, δεν θα κατέληγα σε μπουντρούμι. Γελάσαμε όταν του το είπα, αλλά μέσα μας, ξέραμε και οι δύο ότι ο Μήτσος μπροστά σε ένα στέλεχος της επανάστασης, τύπου Παππά ας πούμε, δεν θα έπιανε μία. Εγώ θα έμενα μέσα, και ο Μήτσος θα ξεροστάλιαζε έξω από το γραφείο του Επιτρόπου με την αίτηση χάριτος.

Όλα αυτά είναι θεωρητικά. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν θα κάνει επανάσταση, ο Μήτσος δεν θα χτυπάει τις πόρτες του Μαξίμου για να βγάλει τους αντιφρονούντες φίλους του από τη φυλακή. Η συζήτηση όμως παραμένει άβολη και η άνεση του συνομιλητή μου όταν περιγράφει τη λογοκρισία (σε εμένα, όχι σε εκείνον) σοκαριστική.

Είναι ένα κλασικό παράδειγμα της επενοχοποίησης του ακραίου λόγου στις καθημερινές μας πολιτικές συζητήσεις και συνολικά στην πολιτική ζωή της Ελλάδας: «Αφού έτσι είναι ο Μήτσος, τον ξέρουμε. Τι να τον κάνουμε;». Έτσι είναι και οι φοιτητές που ψηφίζουν Πανσπουδαστική και ΚΚΕ, ένα κόμμα που αποθεώνει φόρα παρτίδα ανελεύθερα καθεστώτα. Έτσι και ο πρωθυπουργός που βρίσκει λογικό να απευθύνεται στο ΚΚΕ σαν δήθεν παραστρατημένη δύναμη της αριστεράς. Έτσι και η Αυγή που έδινε χθες  «-εν έτει 2019- ως “προσφορά” το “Αριστερισμός/παιδική αρρώστια του κομμουνισμού” του Β.Ι.Λένιν»;

Προφανώς και τα βιώματα που είχαν οι προηγούμενες γενιές έχουν σημαδέψει τα πολιτικά πιστεύω των σύγχρονων Ελλήνων. H μαρτυρία της Μαρίας Σιδέρη στο popaganda είναι μία υπενθύμιση του πώς φέρθηκε η Ελλάδα στους κομμουνιστές και τους αριστερούς. Η χώρα μας ήταν μέχρι ιστορικά πρόσφατα Ιράν, όχι αστεία.

Επειδή όμως η Ελλάδα ήταν Ιράν τη δεκαετία του ’50, μπορεί ένας νέος άνθρωπος σήμερα να ψηφίζει το κλείσιμο της Βουλής στο όνομα της ανατροπής, και μάλιστα με το επιχείρημα «έλα μωρέ άσε με να λέω, αφού δεν θα γίνει τελικά»; Ή να επικαλείται τον Βορίδη στη Νέα Δημοκρατία και τον Τσοχατζόπουλο στο ΠΑΣΟΚ για να αποδείξει ότι η δική του επιλογή είναι καλύτερη από τη δική σου; Ξαφνικά όποιος δεν ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρ του Τσουκάτου και παράνομων ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών. Αν διαφωνείς με το Όχι πάνω από το Ναι στο ψηφοδέλτιο για το δημοψήφισμα είσαι του συστήματος και δεν συμπαθείς τελικά και πολύ τα δημοψηφίσματα και το λαό. Και αυτά τα ακούς από ψηφοφόρους κομμάτων που θα καταργήσουν τα δημοψηφίσματα με επανάσταση για να τα επαναφέρουν μετά σε νέα, ακόμη καλύτερη εκδοχή (προφανώς με μόνο το όχι στο ψηφοδέλτιο).

Την ψήφο μας δεν μπορεί να την ορίζει ο αντίπαλος.  Αυτοί που ψηφίζουν Νέα Δημοκρατία πρέπει να βρουν πιο πειστικούς λόγους από την ύπαρξη του Πολάκη στον ΣΥΡΙΖΑ, για να εξηγήσουν την επιλογή τους. Ούτε όμως όσοι επιλέγουν την αριστερά (από τον light Τσίπρα μέχρι το ΚΚΕ) μπορούν να επικαλούνται το καθεστώς του ’50 και τους σημερινούς του νοσταλγούς στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας. Η συμμετοχή με κριτήριο τον αντίπαλο είναι αρνητική επιλογή και σε μεγάλο βαθμό ψήφος υπεκφυγής. Και μπροστά στην κάλπη, η ευθύνη είναι ίδια για όλες και όλους μας, του Μήτσου συμπεριλαμβανομένου.

Ο Κώστας Γαβράς θα πάρει 630.000 ευρώ από την ελληνική κυβέρνηση για να πει την ιστορία της. O σκηνοθέτης κάνει ταινία το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη για τη διαπραγμάτευση του 2015. Προφανώς και ο Γαβράς δικαιούται να ζητήσει (και υπό προϋποθέσεις να λάβει) κρατική χρηματοδότηση. Ούτε το κριτήριο μπορεί να είναι η άποψη του σκηνοθέτη. Τις ταινίες δεν τις χρηματοδοτούν οι φορολογούμενοι ανάλογα με το αν είναι δεξιές ή αριστερές. Ο δε Γαβράς είναι και μεγάλος σκηνοθέτης.

Ας υποθέσουμε ότι διαβάζουμε την ίδια είδηση για τον Κεν Λόουτς, και μία υποτιθέμενη ταινία του για το Brexit. Το Βρετανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου (που χρηματοδοτείται εν μέρει από το υπουργείο Πολιτισμού) δίνει, ας πούμε, στον Λόουτς 500.000 λίρες για να διηγηθεί τις περιπέτειες της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι. Θα λέγαμε άραγε την ίδια ιστορία που βλέπουμε τώρα σε κάποια μέσα για τον Γαβρά; Θα διαβάζαμε δηλαδή την είδηση ως σκάνδαλο κρατικής χρηματοδότησης σε έναν γνωστό σκηνοθέτη ώστε να γυρίσει μία στρατευμένη ταινία; Όχι. Θεωρούμε ότι το βρετανικό κράτος λειτουργεί ορθολογικά και ξέρουμε επίσης ότι ο Λόουτς είναι ένας ανατρεπτικός αριστερός σκηνοθέτης. Μάλλον θα το χρησιμοποιούσαμε ως παράδειγμα δίκαιης αντιμετώπισης ενός δημιουργού από μια φιλελεύθερη κυβέρνηση χωρίς παρωπίδες.

Βέβαια, στην περίπτωση του Γαβρά, εμπλέκεται ως αρμόδιος υπουργός ο Παππάς ο οποίος δίνει μέσω ΕΡΤ 267.000 ευρώ για το Λεβαδειακός-Λαμία. Για τα δεδομένα του υπουργού, η ταινία του Γαβρά είναι τρεις Λεβαδειακοί, σκάρτοι. Ας το αφήσουμε όμως κι αυτό στην άκρη. Στο κάτω κάτω ο Βαρουφάκης διαφώνησε και έφυγε. Η ταινία θα μπορούσε να είναι και δυσάρεστη για τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το βασικό ερώτημα είναι αν η ταινία του Γαβρά θα είναι πιο ενδιαφέρουσα από το Λεβαδειακός-Λαμία, αφού υιοθετεί την αφήγηση του Βαρουφάκη για τη διαπραγμάτευση. Η αφήγηση αυτή είναι αυθαίρετη και στηρίζεται σε ένα απίθανο επιχείρημα. Δείτε εδώ τον Γιάννη Δραγασάκη να το αναπτύσσει: «Πιστεύαμε ότι θα τινάζαμε τις αγορές στον αέρα (…) ήταν όμως λάθος εκτίμηση (…) προς έκπληξή μας ο κ. Σόιμπλε πρότεινε στον κ. Βαρουφάκη να μας βοηθήσει αν θέλουμε να βγούμε».

Το πρόβλημα είναι ότι ο Δραγασάκης περιγράφει το σοκ και δέος που ένιωσε το 2015, ενώ ο Σόιμπλε είχε κάνει την ίδια πρόταση και στον Βενιζέλο το 2011. Δεν ήταν καν μυστικό. Την ήξερε ήδη όλη η Ελλάδα, πολύ καιρό πριν γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο Δραγασάκης με τον Βαρουφάκη είναι σαν θυμήθηκαν να ουρλιάξουν με τρία χρόνια καθυστέρηση από τότε που φάγανε την τρομάρα όλοι οι υπόλοιποι.

Δεν μπορούμε να ξέρουμε πώς θα είναι η ταινία του Γαβρά. Δεν βοηθάει όμως η ιδέα ότι θα βλέπουμε ένα πολιτικό θρίλερ, γνωρίζοντας ότι η τρομάρα που τραβάνε οι πρωταγωνιστές είναι ετεροχρονισμένη. Εκτός αν ο σκηνοθέτης, τους κάνει και λίγη πλάκα.  Το ζήτημα βέβαια είναι ποιος θα έχει κουράγιο να γελάσει, όταν θα ξέρει ότι το σενάριο της ταινίας δεν κόστισε απλά μερικούς Λεβαδειακούς, αλλά 80 δισεκατομμύρια.