O Αλέξης Τσίπρας δεν θα χρεωθεί τη διαχρονική ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού. Το κράτος είναι αναποτελεσματικό, είτε αντιμετωπίζει ένα έκτακτο και πρωτοφανές σε έκταση φαινόμενο (την τραγωδία της πυρκαγιάς στο Μάτι ή τη χρεοκοπία της χώρας), είτε διεκπεραιώνει προβλέψιμες και στοιχειώδεις λειτουργίες: τη συλλογή φόρων ή τη συνταγογράφηση φαρμάκων. Επειδή αυτά συμβαίνουν εδώ και πολλές δεκαετίες, δεν μπορεί να τα χρεώνουμε ούτε σε έναν 44χρονο, ούτε όμως σε έναν 64χρονο πολιτικό. Η ανεπάρκεια του κράτους μας είναι προγενέστερη και της σημερινής γενιάς και αρκετών ακόμη γενεών πολιτικών. Ο Βερναρδάκης χωρίζει τους πολιτικούς όχι ηλικιακά, αλλά συριζαϊκά: «εμείς οι καινούργιοι αθώοι, οι άλλοι παλιοί ένοχοι». Όποιος μπαίνει στην κυβέρνηση Τσίπρα, εντάσσεται αυτομάτως και στην ηλικιακή κατηγορία του πρωθυπουργού: 25-44. Τα χρόνια υπηρέτησης του πασοκικού καθεστώτος (βλ. 66χρονος Τόσκας) αφαιρούνται.

Σήμερα δεν ξέρουμε τι ακριβώς πήγε τόσο λάθος τη μέρα της καταστροφής. Ξέρουμε μόνο το αποτέλεσμα. Οι άνθρωποι εγκλωβίστηκαν γιατί κανείς δεν τους ειδοποίησε. Δεν φταίει η αυθαιρεσία. Σε μία χώρα στην οποία το 40% των κτισμάτων είναι αυθαίρετα, τα σχέδια διαφυγής, θα έπρεπε να προβλέπουν την ύπαρξη τους.

Την ύπαρξη θυμάτων τη μάθαμε αργά. Ο Τσίπρας γνώριζε από την πρώτη στιγμή, γιατί είναι αδύνατον ο ανεπαρκής κρατικός μηχανισμός να συντονίστηκε ξαφνικά με μοναδική μαεστρία προκειμένου να αποκρύψει από την κυβέρνηση κάτι που δεν είχε κανέναν λόγο να κρατήσει κρυφό.

Τον Τσίπρα τον έχουμε πρωθυπουργό τρία χρόνια, τις δυνατότητες και την κρίση του τις ξέρουμε. Η μόνη καταστροφή που αποσόβησε ήταν αυτή που εμπνεύστηκε ο ίδιος, όταν απείλησε την Ευρώπη και την Ελλάδα με πυρηνικό όλεθρο. Θα μείνει στην ιστορία ως ένας πολιτικός που πήγε να βγάλει τη χώρα από το ευρώ, και τελικά έκανε πίσω. Δεν είναι μικρό πράγμα, ούτε όμως και τίποτε φοβερό να σε θυμούνται για κάτι που τελικά δεν έκανες.

Γι΄ αυτό και κανείς δεν είναι έκπληκτος σήμερα από τις προτεραιότητες που έβαλε το βράδυ της καταστροφής. Η διαφορά όμως με την οικονομική κρίση, είναι ότι στον θάλαμο των επιχειρήσεων στη θέση της Δούρου ήταν η Μέρκελ και του Πολάκη ο Γιούνκερ. Να ζητάμε από τον Τσίπρα να αποτρέψει μόνος του μία καταστροφή είναι ήδη πάρα πολύ. Να περιμένουμε όμως να τα καταφέρουν για λογαριασμό του, η Δούρου με τον Τζανακόπουλο, αυτό λέει κάτι για τη δική μας ευθυκρισία.

Ο άνθρωπος έκανε αυτό που ήξερε και μπορούσε. Άρχισε να παριστάνει τον εξοργισμένο, μήπως και τρουπώσει και εκείνος μέσα στο θυμωμένο πλήθος και από εκεί να ξετρουπώσει πάλι εξαγνισμένος ως ο εκφραστής του θυμού του. Έβρισε τον ΣΚΑΙ, τους πυρόπληκτους, τους τούρκους πράκτορες και τους έλληνες αυθαίρετους. Κάθε φορά γύριζε για να δει αν έβριζε μαζί του και ο κόσμος (όπως πραγματικά γινόταν με το μνημόνιο), αλλά προς μεγάλη του έκπληξη, ο κόσμος έβριζε και εκείνον. Και εξακολουθεί να τον βρίζει γιατί εμφανίστηκε στην ώρα της κρίσης χωρίς καμία συναίσθηση της κατάστασης, να κάνει κυβάκια στο χαρτί και να ρωτάει για τα καναντέρ. Η μόνη ελπίδα να συναντηθεί ξανά με το πλήθος είναι να τα βάλει και εκείνος με τον εαυτό του. Δεν αποκλείεται. Από την αυταπάτη ίσως περάσει στην αυτομαστίγωμα. Ο αυτοβασανισμός δεν έβλαψε ποτέ κανέναν δογματικό, αντιθέτως, είναι το ύψιστο διαπιστευτήριο πιστης.