Επιχείρηση “φόβος”. Ο Ντέιβιτ Κάμερον κατηγορήθηκε προεκλογικά ότι τρομοκρατεί τον κόσμο περιγράφοντας την επόμενη μέρα του δημοψηφίσματος με εξαιρετικά μελανά χρώματα. Τα εισοδήματα θα έπεφταν δραματικά, η χώρα θα απομονωνόταν σε ένα εχθρικό περιβάλλον που θα απειλούσε ακόμη και με πόλεμο την Ευρώπη. Ο κόσμος θύμωσε μαζί του και στο τέλος έφτασε να τον λοιδορεί για την κινδυνολογία. Σήμερα οι υπερασπιστές του Remain πιστεύουν ότι μπορεί να μην έγινε πόλεμος, αλλά τελικά δικαιώνονται από το ισχυρό σοκ και την αβεβαιότητα στην οικονομία. Απορούν μάλιστα γιατί ο κόσμος αγνόησε το προφανές και ψήφισε για κάτι που ήξερε ότι θα έβαζε τη χώρα σε περιπέτειες. Μοιάζει πολύ με την κριτική στον Αντώνη Σαμαρά και τα περίφημα προεκλογικά σποτ που έδειχναν λουκέτα σε επιχειρήσεις ή τη χώρα απροστάτευτη από επιθετικούς γείτονες. Και ο έλληνας πρωθυπουργός κατηγορήθηκε για αναίτιο εκφοβισμό του κόσμου, πολλοί κορόιδευαν τις προβλέψεις του ως υπερβολικές, όπως και τον τρόπο με τον οποίο τις έκανε. Όπως ακριβώς και οι υποστηρικτές του remain, οι αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ ήταν εκείνοι που μετά από κάθε εκλογική ήττα υποστήριζαν ότι τελικά οι δικές τους προβλέψεις δικαιώθηκαν.

Plan B. Ο όρος χρησιμοποιείται πλέον ευρέως και στον δημόσιο διάλογο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Και ο Μπόρις Τζόνσον και ο Αλέξης Τσίπρας υποσχέθηκαν λύσεις που ήταν μη εφαρμόσιμες. Ο μεν πρώτος είπε ότι μπορεί να συνδυάσει την ελεύθερη πρόσβαση στην κοινή αγορά με αυστηρούς περιορισμούς στην εγκατάσταση μεταναστών από την ΕΕ. Ο έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι θα καταργούσε μεν το μνημόνιο, αλλά θα συνέχιζε να λαμβάνει τις δόσεις. Όταν οι αντίπαλοί τους υπογράμμιζαν τις αντιφάσεις και ρωτούσαν ποιο είναι το εναλλακτικό σχέδιο, αν τελικά δεν μπορέσουν να υλοποιήσουν όσα υποσχέθηκαν, οι δύο πολιτικοί υπήρξαν ασαφείς, υπονοώντας ότι δεν θα χρειαστεί καν να ενεργοποιηθεί το περίφημο Plan B. Η έλλειψη εναλλακτικού σχεδίου ενώ ταυτόχρονα τα πράγματα ξέφευγαν από τον έλεγχο, πυροδότησε και στις δύο χώρες το επιχείρημα ότι ούτε ο Τζόνσον, ούτε ο Τσίπρας αντίστοιχα, ήθελαν πραγματικά να κερδίσουν τα δημοψηφίσματα. Αντιθέτως, θα προτιμούσαν να χάσουν ώστε να ενισχυθούν πολιτικά χωρίς όμως να πατήσουν το “κουμπί” της πυρηνικής καταστροφής.

Διχασμός: Το βρετανικό δημοψήφισμα, όπως ακριβώς και το ελληνικό, έχει άμεσο πρακτικό αντίκτυπο στις ζωές των ανθρώπων και αυτό δημιουργεί διχαστικό κλίμα. Για πρώτη φορά, όπως ακριβώς και στην Ελλάδα, ο κόσμος ρωτάει πλέον “ποιος θα είναι το βράδυ στο τραπέζι” γιατί οι Remainers δεν θέλουν καν να αντικρίσουν τους Brexiters. Το αντίστροφο δεν ισχύει. Όσοι ψήφισαν για την έξοδο είναι πιο χαλαροί στις συναναστροφές τους, αν και εξίσου φοβισμένοι για την επόμενη μέρα. Είναι επίσης εξαιρετικά γνώριμο το συναίσθημα ότι καλείσαι να αφομοιώσεις καταιγιστικές εξελίξεις. Μπαίνεις σε μία συνάντηση ή δεν έχεις πρόσβαση στο ίντερνετ και όταν ενημερώνεσαι ξανά, έχει γίνει κάτι απολύτως αναπάντεχο.