Ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, ηγέτης των Πρασίνων στη ευρωβουλή έγινε θέμα στα ελληνικά κανάλια όταν στην κορύφωση της κρίσης, σε μία συνεδρίαση ενώπιον του Ζοζέ Μπαρόζο (πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) και του Όλι Ρεν (Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων) παράθεσε τα στοιχεία πωλήσεων όπλων από τους Γάλλους και τους Γερμανούς στους Έλληνες.
Mε έντονο ύφος είχε επίσης ρωτήσει τους συμπατριώτες του (ο ίδιος είναι Γάλλος, αλλά με γερμανική καταγωγή) πόσο χρόνο χρειάζονται εκείνοι για να φτιάξουν το συνταξιοδοτικό τους σύστημα, όταν έχουν την απαίτηση να το αναμορφώσει ο Παπανδρέου σε τρεις μήνες.
Ο πολιτικός του λόγος όμως απέχει παρασάγγας από το στερεότυπο του οξύθυμου φιλέλληνα που τα κανάλια παρουσίασαν. Ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ (κόκκινος Ντάνι στη διάρκεια του Μάη του ’68 και πράσινος Ντάνι ως ηγέτης των Πρασίνων τη δεκαετία του ’90), μιλά για την Ελλάδα με έναν τρόπο που δυσκολεύεσαι να ταξινομήσεις κομματικά και ιδεολογικά. Ζητά πράγματι αλλαγή της ευρωπαϊκής πολιτικής λιτότητας, αλλά τάσσεται με θέρμη υπέρ των κυβερνήσεων τεχνοκρατών στην Ιταλία και την Ελλάδα- επιχείρημα μάλλον σπάνιο για αριστερό πολιτικό στην Ευρώπη.
Όσον αφορά τους Έλληνες δεν είναι καθόλου ήπιος μαζί τους. Τους κατηγορεί για το σύστημα διαφθοράς που οργάνωσαν μαζί με τους πολιτικούς και τους θυμίζει την ανώριμη στάση τους σε μία σειρά ζητημάτων: το μακεδονικό, την επέμβαση στη Βοσνία, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ζητά αλλαγή πολιτικής από όλους: Από την Ευρώπη ώστε να μπορέσει να συνδράμει την Ελλάδα μέσω της ανάπτυξης, αλλά και από τους Έλληνες οι οποίοι, όπως λέει, πρέπει να πάψουν να ρίχνουν την ευθύνη μόνιμα στους άλλους.
Πρόσφατα είπατε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ασκεί εξόφθαλμα λάθος πολιτική στην περίπτωση της Ελλάδας. Εξακολουθείτε να το πιστεύετε και μετά την πρόσφατη συμφωνία;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι η Ευρώπη προσφέρει μονόπλευρη λύση: τον περιορισμό των δαπανών. Είμαι σίγουρος ότι θα πρέπει πράγματι να υπάρξει αναδιάταξη των δαπανών γιατί το επίπεδο ζωής στην Ελλάδα δεν συνάδει με το εισόδημά. Για να επιτύχεις όμως μείωση των δαπανών χρειάζεσαι χρόνο. Αυτό είναι το κύριο λάθος. Επίσης χρειάζεσαι επενδύσεις για να επανεκκινήσεις την οικονομία. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να λύσεις το κοινωνικό πρόβλημα της ανεργίας. Το δεύτερο λοιπόν λάθος της Ευρώπης είναι ότι μειώνει τις δαπάνες χωρίς όμως να εισάγει νέο πρόγραμμα επενδύσεων για μακροχρόνια ανάπτυξη.
Εκείνοι που αποφασίζουν για την ενίσχυση της Ελλάδας την κατηγορούν για απροθυμία προώθησης των μεταρρυθμίσεων. Συμφωνείτε μαζί τους;
Νομίζω ότι η ελληνική κυβέρνηση υποφέρει επίσης από την αδυναμία της ελληνικής κοινωνίας να δει την πραγματικότητα. Δεν μπορείτε να συνεχίσετε έτσι. Πάντα δείχνετε με το δάχτυλο τους άλλους. Οι κακοί και οι υπεύθυνοι είναι οι άλλοι. Η γερμανική και η γαλλική κυβέρνηση έχουν προφανώς ευθύνες. Αλλά ποια είναι το πρόβλημα που δημιουργούν οι ίδιοι οι Έλληνες; Δεν φταίνε οι άλλοι για το πελατειακό σύστημα γύρω από το οποίο οργανώθηκαν τα κόμματα και η κοινωνία στην Ελλάδα. Αυτό λοιπόν που βλέπω να λείπει από τη χώρα σας είναι μία ανοιχτή συζήτηση για τα δικά σας λάθη. Όχι να καταργήσετε την κριτική σε βάρος των άλλων, αλλά να δείξετε ότι είστε έτοιμοι να δείτε την πραγματικότητα για το ελληνικό σύστημα των τελευταίων είκοσι ετών.
Πιστεύετε ότι η ελληνική κοινωνία εξαιτίας αυτών των πολιτικών παθογενειών έχει και μικρότερο δείκτη πολιτικής ωριμότητας σε σχέση με τη Γερμανία ή την Ολλανδία για παράδειγμα;
Δεν ξέρω. Αυτό που διαπίστωσα είναι ότι στην Ελλάδα η αίσθηση του συλλογικού συμφέροντος δεν είναι αναπτυγμένη. Όλοι έχουν ένα προσωπικό συμφέρον απέναντι στο κράτος. Δεν υπάρχει η κοινή μέριμνα ώστε να φτιαχτεί ένα κράτος που θα είναι υπεύθυνο για όλους. Το πρόβλημα της πληρωμής των φόρων είναι μεγάλο, αλλά δεν αφορά μόνο τους πλούσιους. Η πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού προσπαθεί να πληρώνει όσο το δυνατόν λιγότερους φόρους γιατί νιώθει ότι δίνοντας κάτι στο κράτος το πετάει. Οι πολίτες δεν έχουν την αίσθηση ότι το κράτος οργανώνει τα σχολεία, την αστυνομία και άλλες υπηρεσίες. Αυτό είναι ένα από τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας. H έλλειψη ταύτισης με το συλλογικό συμφέρον.
Στην Ελλάδα και την Ιταλία έχουμε νέες μη εκλεγμένες κυβερνήσεις τεχνοκρατών. Θεωρείτε ότι αυτή η επιλογή συνιστά δημοκρατικό έλλειμμα για την Ευρώπη;
Αυτό ισχύει στην Ιταλία και όχι για την Ελλάδα. Εσείς έχετε έναν τεχνοκράτη, τον Παπαδήμο και μία κυβέρνηση από… με συγχωρείτε, 36, 47, 49 υπουργούς των δύο μεγάλων κομμάτων. Στην Ιταλία έχουμε μία πρόσκαιρη λύση στην κρίση η οποία προφανώς δεν μπορεί να διαρκέσει. Είναι όμως νομίζω δημοκρατικό το να βρεις σε μία δεδομένη στιγμή μία κυβέρνηση ικανή να πείσει την αριστερά και τη δεξιά να δράσουν από κοινού για να βγάλουν τη χώρα τους από το δίλημμα. Μετά από ένα χρονικό διάστημα οι εκλογές θα επαναληφθούν και οι διαδικασίες θα εξακολουθούν να ισχύουν.
Ο Γιώργος Παπανδρέου πάντως έχασε τη θέση του όταν ζήτησε να γίνει δημοψήφισμα προκειμένου ο κόσμος να πει ελεύθερα την άποψη του για τη νέα δανειακή σύμβαση. Πιστεύετε ότι τα δημοψηφίσματα είναι ένας τρόπος ουσιαστικότερης συμμετοχής του κόσμου στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Δεν ξέρω πόσος χρόνος χρειάζεται για να διοργανωθεί ένα δημοψήφισμα. Θα σας ρωτήσω όμως κάτι. Θέλετε να πάρετε συλλογικά την ευθύνη ότι θα μείνετε στην Ευρώπη και το ευρώ; Ναι ή όχι;
Νομίζω πως οι Έλληνες αυτό θα προτιμούσαν.
Αν λοιπόν λέτε ναι, θα έχετε συνέπειες. Αν πείτε ότι θέλετε να βγείτε από το ευρώ, θα αναλάβετε και πάλι την ευθύνη. Και τότε αφού δείτε και το χάος και δεν θα μπορείτε να φωνάξετε τη μαμά σας. Επειδή θα έχετε πάρει την ευθύνη και είστε μία ώριμη κοινωνία. Γι’ αυτό πιστεύω ότι σε μία δεδομένη στιγμή το δημοψήφισμα είναι μία λύση για να δώσεις την ευθύνη στον κόσμο. Θα έχετε εκλογές τον Απρίλιο. Σας ρωτάω λοιπόν, αν έχετε μία πλειοψηφία αριστερών παρατάξεων, τι θα κάνετε; Μπορείτε να μου πείτε;
Νομίζω ότι η χώρα θα έμπαινε σε περιπέτειες. Ένα από τα βασικά επιχειρήματα της αριστεράς είναι ότι αν η Ελλάδα πει όχι τότε η Ευρώπη δεν θα την αφήσει να χρεοκοπήσει, αλλά θα τρέξει πίσω της για να βρεθεί λύση χωρίς τα μέτρα λιτότητας να είναι τόσο σκληρά.
Τότε κάνουν λάθος. Συμφωνώ ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει την πολιτική της. Όλοι όμως στην Ελλάδα πρέπει να ξέρουν ότι το μόνο που μπορεί να υπάρχει ανάμεσα στην ελληνική κοινωνία και τις άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι ένας συμβιβασμός. Οι άλλες κοινωνίες μπορεί να μην δράσουν λογικά όπως η Ελλάδα. Μπορούν να απαυδήσουν και να πουν «κάντε ό,τι θέλετε». Και τότε η «αριστερή-αριστερή-αριστερή» κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει προβλήματα. Δεν είναι αλήθεια αυτό που λένε. Δεν μπορείς να λες ψέμματα σε μία τόσο κρίσιμη κατάσταση. Η Ευρώπη δεν πρόκειται να κάνει τα πάντα χωρίς κόστος, ούτε θα επενδύει διαρκώς περισσότερα χρήματα. Η Ευρώπη θέλει και συμφωνεί πως το καλύτερο είναι η Ελλάδα να μείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση για πολιτικούς, δημοκρατικούς και συναισθηματικούς λόγους. Στην πολιτική όμως ποτέ δεν υπάρχει μόνο μία λύση. Και άλλες λύσεις είναι πιθανές. Και είναι πιθανό, αν δεν τηρηθούν οι συμφωνίες η Ελλάδα να βγει εκτός. Και το ίδιο ισχύει και από την άλλη πλευρά. Αν η Ευρώπη πιέσει πολύ και τελικά δεν καλυτερέψει τίποτε για τους Έλληνες τότε η ελληνική κοινωνία θα χάσει την πίστη της στην ένωση και θα βγει.